Tüketici raporlarına göre,, 10 Amerikalıdan 8’i Amerika’da yapılmış ve Amerikan malı lastik satın almayı tercih ediyor. Hatta bu kişilerden yüzde 60’I da kendi ülkelerinde üretilen lastikleri almak için daha fazla ödemeye bile razı olduklarını söylüyor. Ancak, Associated Press anketine göre, bunun tam tersi geçerli. 4 Amerikalıdan 3’ü lastik alacağı zaman daha ucuz ve yurt dışında yapılmış lastikleri almayı tercih ediyor. Bu konuda karşıtlık nasıl açıklanabilir?
Amerikan yapımı ile yabancı yapım lastikler arsında farklı bir çekişme ortamı mevcuttur. Herkes yerel üretilmiş bir malı almaktan hoşlanır hatta bunun fikri herkese güzel gelir ama sonunda kişinin parası ve cüzdanı neyi gösteriyorsa ona yönelir. Birçok amerikan yapımı ürün çok daha pahalıdır. Peki o ücretin hakkını verir mi? işte bu konunun tam ortasında değer ve ürün arasındaki fark yatar.
Merriam Webster sözlükleri değer kelimesini şöyle açıklar: “ürün, hizmet ya da para karşılığında adil geri dönüş. Bu ne demektir, demek ki herkes harcadığı paranın karşılığını almak ister. Bu özellikle de her gün kullandığınız lastikleriniz için geçerlidir. Amerikan olsun ya da olmasın, eğer bir lastik kısa zamanda bozulursa, siz aracınızla bir yere gidemezsiniz. Bu da paranızı ve yaşantınızı etkiler.
Hangi lastiği almalıyım sorusu yorucu olabilir ve birçok seçenek vardır. Yerel mi ithal mi lastik almasınız? Ya da mevsimlik mi özel mi olmalı? Bu konuyu sizin için kolaylaştırmak için birkaç noktaya değinelim.
Lastiğin doğuşu
1888 yılında, Benz ilk benzinli arabayı icat etti ve onun tekerlek yerlerine pnömatik lastikler taktı. İskoçyalı Robert Thomson, pnömatik lastikleri ilk olarak 1845 yılında icat etmişti ama başka bir İskoçyalı, John Boyd Dunlop1888 yılında kendi bisikleti için bu lastikler üretir. Metal lastikler yerine içi hava dolu lastikten oluşmuş lastik takmış dahiyane bir fikirdi.
1905 yılında, ilk tırnaklı ve dişli pnömatik lastikler sürtünme kuvvetini çoğaltma amacıyla üretildi. Amerkan firması Du Pont 1931 yılında sentetik kauçuk endüstrileştiği zaman, Henry Ford 1913 yılında, otomobil imalatındaki montaj hattını keşfetmişti. Bu şekilde toplu üretim yapmak mümkündü ve böylece modern lastiğin hikayesi burada başladı.
Sonrasında ise diğer teknolojik gelişmeler birbirini takip etti. Bu gelişime, lastiğin yolla temasında bulunan lastik sırtındaki şeritlerinin dikey olarak ayarlanmış radyal lastik de (1949) dahil. Lastikte hasarlar olsa bile gitmeye devam eden Runflat lastikler (1980) ve daha sonra da 2000 yılında da çevre dostu arabalarla birlikte, eco tuning lastikleri çıktı.
Bunları okuyunca tasarımsal olarak birçok seçeneğiniz var gibi görünebilir ama tüm lastikler özünde doğal ve sentetik kauçuk ve karbondan yapılır. Doğal kauçuk kauçuk ağacından alınır. Bu ağaç Güney Amerika’nın Hevea Brasiliensis’de bulunur ve tropik tesislerde özel olarak üretilir. Bu tesisler de genellikle Güney batı Asya ve Batı Afrika’da bulunur. Made in Amerika ya da başka bir yer, tüm lastiklerde Amerika dışında var olan bu doğal kauçukları kullanılır. Sentetik kauçuk ise ham polimer yağından yapılır, siyah karbon da, oksijenin patlamasında ham yağ ile (ya da doğal yağ) birleşmesinden elde edilir.
Lastik üretimi dünyanın yüzde 70 oranında kauçuk üretimine sahiptir ve bu nedenle de bilim adamları artık kauçuk ağacının dışında bir şeylere bakmaya başlamışlardır. Yüzde 93 oranında kauçuk ağacı Asya’da bulunur ve Asya’da da yağmur ormanlarının korunması gerekmektedir. Bu nedenle lastik otu kauçuğu bunun yerini alabilir. Lastik otu bir çöl bitkisidir ve Amerika’da az bir suyla büyüyebilir. Ayrıca bu ağaçlar hastalıklara dayanıklıdır. Bilim adamları hala lastik otundan kauçuk üretimi üzerine çalışmaktadır.
Lastiklerin üretildiği yer
Lastiklerin üretiminde tüm üreticiler aynı şeyi paylaşırlar. Hepsi de tropikal kauçuk ağaçlarına ve ham yağa ihtiyaç duyarlar. Her ne kadar Avrupa (AB) en çok lastik üreten ülke olsa da, tüm üreticiler lastiklerini farklı ülkelerde ürettirirler. 2016 tüketici raporlarına göre 72 lastik tipi içinden hiçbir üretici lastiğini sadece AB’de üretmiyor.
Bu paragraf sizlere daha açıklayıcı gelebilir:
Son on yılda, AB üretiminde artış görüldü. Bunun nedeni hem ucuz enerji hem de çalışan ücretlerinin düşmesidir. Ticaret Bakanlığı AB üretimindeki işlerin 2009 ila 2014 yılı arasında yüzde 45 oranında düştüğünü göstermektedir.
Tüketici raporları şunu söylüyor: “Üretim dengesinin, farklı ülkelerde üretim tesislerinin açılmasıyla, gelecekte değişmesi mümkündür.’’
Avrupa’da Üretildi
Hankook bir Güney Kore üreticisidir ve dünyanın en büyük yedinci lastik üreticisidir. Bu firma birçok yerde özellikle de Avrupa’da ve Amerika’da birçok tesiste lastik ürettir. Özellikle de Amerika Tenessee’de üretim tesisi varır ve değeri de $800 milyon dolardır. Burada toplamda bölgeye 1,600 iş sağlar. Hankook CEO’su Seung Hwa Suh ise şöyle demiştir:
“Müşterilerimize ve tüketicilerimize en iyi kalitede lastik sağlamak için ve onların hayallerini gerçekleştirmek için elimizden geleni yapıyoruz.” Tesis tüm Avrupa’nın da ihtiyacını karşılayacak kadar büyüktür.
Raporlara göre Avrupa hem iş güvenliği hem de güvenli bir şekilde iyi kalitede bir ürün üretebilmek için en uygun alandır. Ayrıca, bu bölgede üretilen lastiklerin yine bu bölgede tüketiciye ulaşması çok daha karlıdır. Böylece, yüksek kalite bir lastik daha düşük fiyatlara tüketiciye ulaşır.
Tüm dünyada ve Avrupa’da, Hankook, Michelin, Continental, ve Pirelli ile en iyi yol lastiği üretiminde yarışır ve rekabet halindedir. Hankook Dynapro ATM en iyi kamyon lastiği seçilmiştir ve hem off road yollarda hem de normal yolda lastik sırtını en iyi koruya lastik olarak öne çıkar.
İyi bir lastiğin değeri
Kötü yapılmış bir lastik kısa zamanda yıpranır. Eğer kötü yapılmış ve ucuz bir lastik alırsanız kısa zamanda kendinizi yeni bir lastik alırken bulabilirsiniz. Eğer kötü yapılmış ve pahalı bir lastik alırsanız yine aynı sorunla karşılaşabilirsiniz. Kaliteli bir lastik alırsanız uzun sure yüksek performansla kullanırsınız.
Burada önemli olan uzun ömürlü lastik almaktır çünkü uzun ömür harcadığınız parayı azaltır. Ayrıca, iyi yapılmış bir lastik yakıt açısından size kar ettirir. Bu da paranızın cebinizde kalmasını sağlar. Lastiklerin ebatları ve dizaynı benzin konusunda gelince size yüzde beş ila yedi arasında kar ettirir. Eğer daha büyük bir lastik alırsanız, iyi tasarımı olan bir lastik seçmenizi öneririz. Kaliteli tasarlanmış bir lastik yol rezistansına uygun bir güç uygular ve size uzun dönemli iyi performans yaşatır.
Lastik üzerine çok para harcayabilirsiniz. Ama bu değeri karşılamayabilir. Yerel yapım lastiklere daha fazla para verebilirsiniz ama diğer üreticiler de sizlere en iyi kaliteyi maksimum performansla vermeyi amaçlar